Ένας από τους σημαντικότερους σκοπούς της Περιφερειακής Εταιρείας Ανάπτυξης Βορείου Αιγαίου, είναι η βελτίωση της ποιότητας ζωής και της καθημερινότητας των κατοίκων της περιφέρειας.
Η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου είναι νησιωτική και αποτελείται από τους νομούς Λέσβου, Χίου και Σάμου, διασπασμένη σε πέντε νησιωτικές ενότητες (Λέσβος, Λήμνος-Αγ. Ευστράτιος, Χίος-Οινούσσες-Ψαρά, Σάμος και Ικαρία-Φούρνοι), στους οποίους υπάγονται οι εννέα δήμοι που τη συνιστούν.
Διαθέτει πολλές ορεινές και ελάχιστες πεδινές εκτάσεις. Το κλίμα είναι ήπιο και αυτό μαζί με τα ελκυστικά τοπία της συντείνει στη συνεχή αύξηση των κατοίκων αλλά τουριστών στα νησιά. Χαρακτηρίζεται από μικρή κλίμακα γεωγραφικών, οικονομικών και κοινωνικών χαρακτηριστικών, από ευαίσθητο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον, από ιστορικές, κοινωνικές και πολιτιστικές ιδιαιτερότητες για κάθε νησί, από εποχικότητα οικονομικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων και εποχικότητα φόρτου των μεταφορικά και των λοιπόν δικτύων κοινωνικής και τεχνικής υποδομής, από πολυαπασχόληση του εργατικού δυναμικού και από τουριστική δραστηριότητα.
Διοικητική Διαίρεση
Οι περιφερειακές ενότητες συμπίπτουν με τους αντίστοιχους νομούς με την εξαίρεση του νομού Λέσβου που διαιρέθηκε διοικητικά στις Π.Ε. Λήμνου και Λέσβου.
Αναλυτικότερα:
| Νομός | Περιφερειακή ενότητα | Δήμος | Έκτ. | Πληθ. | Έδρα |
|---|---|---|---|---|---|
| Λέσβου | Λέσβου | Δυτικής Λέσβου | 1.065 | 28.564 | Καλλονή |
| Μυτιλήνης | 574 | 56.766 | Μυτιλήνη | ||
| Λήμνου | Αγίου Ευστρατίου | 43,3 | 270 | Άγιος Ευστράτιος | |
| Λήμνου | 476 | 16.992 | Μύρινα (Κάστρο) | ||
| Σάμου | Ικαρίας | Ικαρίας | 254,41 | 8.423 | Άγιος Κήρυκος |
| Φούρνων Κορσεών | 45,2 | 1.459 | Φούρνοι | ||
| Σάμου | Ανατολικής Σάμου | 289,8 | 22.654 | Σάμος (Βαθύ) | |
| Δυτικής Σάμου | 187,82 | 13.732 | Καρλόβασι | ||
| Χίου | Χίου | Οινουσσών | 14,382 | 1109 | Αιγνούσα (Μανδράκι) |
| Χίου | 842,54 | 51.320 | Χίος | ||
| Ψαρών | 44,5 | 450 | Ψαρά |
Αναφέρεται ο χαρακτηρισμός των νησιών ως πλωτών κήπων (κατά τον Στρατή Μυριβήλη) με τους ελαιώνες της Λέσβου, τα μαστιχόδεντρα και τα εσπεριδοειδή της Χίου, τους αμπελώνες της Σάμου και με χαρακτηριστικά παραδοσιακά σπίτια και σύνολα και ζωντανές παραδόσεις, στοιχεία κατά πολύ άρτια διατηρημένα. Χαρακτηριστικά παραδείγματα παραδοσιακών οικισμών που έχουν κηρυχθεί διατηρητέοι είναι ο Μόλυβος στη Λέσβο και το Πυργί, τα Μεστά και ο Ανάβατος στη Χίο. Το απολιθωμένο δάσος του Σιγρίου και οι καθαρές παραλίες και περιοχές αποτελούν επίσης ελκυστικά στοιχεία των νησιών της Περιφέρειας.
Η Περιφέρεια έχει ακτοπλοϊκές και αεροπορικές συνδέσεις κύρια με την Αθήνα, ανεπαρκείς μεταξύ των νησιών και υψηλό κόστος μεταφορών που παρεμποδίζει την ανάπτυξη. Σε σχέση με την ηπειρωτική χώρα και με την Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι συνοριακή, σχετικά απομακρυσμένη, εκτός κύριων εθνικών και διεθνών συγκοινωνιακών αξόνων και υπό τις συνθήκες αυτές, η Περιφέρεια είναι σχετικά δύσκολα προσπελάσιμη.
Το Βόρειο Αιγαίο κατατάσσεται στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα ως μία από τις λιγότερο αναπτυγμένες περιφέρειες, με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ να αποτελεί το 52% του Κοινοτικού μέσου όρου, με σχεδόν ίσο με το μέσο όρο ποσοστό απασχολουμένων στον τριτογενή τομέα (τουρισμός), τετραπλάσιο του μέσου όρου ποσοστό απασχολουμένων στον πρωτογενή τομέα και το ποσοστό υπερηλίκων να είναι μιάμιση φορά μεγαλύτερο από το μέσο όρο, ενώ η ανεργία, η απασχόληση στο δευτερογενή τομέα και η γεωργική γη είναι σε χαμηλά επίπεδα σχετικά με τους αντίστοιχους μέσους όρους της Κοινότητας.
Ο νησιωτικός χαρακτήρας του Βορείου Αιγαίου δημιουργεί μεν προβλήματα αλλά παρέχει και σπουδαίες αναπτυξιακές δυνατότητες, ιδιαίτερα στα πλαίσια μιας τουριστικής προοπτικής.